نیویورک تایمز در گزارشی از مقرّ مجاهدین خلق ایران در قرارگاه اشرف در عراق، زیر عنوان "گروه تبعیدی ایرانی آمریکا را در عراق در مقابل مسئله ای دشوار و نگران کننده قرار می دهد" می نویسد بیش از ۳۰۰۰ نفری که اینجا زندگی می کنند زمانی اعضای سازمان شبه نظامی قدرتمندی بودند که مصمم به سرنگون ساختن دولت ایران بود.
این گروه در دهه ۱۹۷۰ آمریکائیان را در تهران کشته بود، و اعضایش بعدها، هنگامی که صدام حسین به آنان پناه داد، برای مشارکت به عنوان یک واحد مزدور در عملیات خشونت آمیز او در شمال و جنوب عراق برای سرکوبی کردها و شیعه ها مورد ظنّ قرار گرفتند. اعضای گروه اکنون خوش آیند عراق نیستند اما معتقدند باید در آمریکا مورد محافظت واقع شوند، هرچند که گروهشان بنام سازمان مجاهدین خلق ایران کماکان درفهرست وزارت امورخارجه آمریکا در باره تشکیلات تروریستی باقی است.
لورنس جی باتلر، دیپلمات آمریکائی در یکی از جلسات اخیر مذاکره با گروه در اینجا به آنان گفت "شما احتمالا هاوائی را مدّ نظر دارید" و بعد افزود "حدس من این است که شما نمی خواهید به گوانتانامو بروید".
آقای باتلر، که مشاور ژنرال لوید جی آستین فرمانده ارشد نظامی آمریکا در عراق در امور مربوط به سیاست خارجی است، در سه ماه گذشته تقریبا هرهفته از سوی سفارت آمریکا بین بغداد و قرارگاه اشرف در آمد و شد بوده است، که پادگانی در استان دیاله در نزدیکی مرز با ایران است. اوبا جملاتی طنزآمیز و بی پرده سعی کرده است این تبعیدی ها را به ترک قرارگاه و اجتناب از مواجه شدن با برخورد خشونت آمیز دیگری با نیروهای امنیتی عراق قانع کند، که وقوع آن در صورت ماندنشان تقریبا قطعی بنظر می رسد.
این گروه پای بند به یک ایدئولوژی مرکب از شیعه و مارکسیسم است، و آمریکائیان در نخستین مراحل جنگ عراق در جریان بمباران این قرارگاه چندین نفر از اعضای گروه را کشتند، که پیش از اقدام به خلع سلاح کردن آنان دارای بیش از ۲۰۰۰ تانک و نفربر زرهی بودند. آمریکائیان بعدا برای قرارگاه تدارکات ایمنی و امنیتی فراهم ساختند زیرا دولت عراق که با ایران دوست است علیه قرارگاه به رفتاری خصومت آمیز روی آورده بود.
ماموریت آقای باتلریافتن راه حلی بوده است که بتواند نخست جان سکنه قرارگاه را با منتقل ساختن آنان به اردوگاهی دور از مرز ایران حفظ و در امان نگاه دارد، و بعد آنان را برای اسکان مجدد به کشورهائی دیگر بفرستد.
اما معلوم می شود این راه حلی دشوار و پیچیده است، چرا که سکنه از ترک قرارگاه امتناع می ورزند، و هیچ کشوری هم جلو نیامده است که به آنان خوش آمد بگوید. ولی زمان به سرعت می گذرد و آقای باتلر چندین بار به اعضای گروه گوشزد کرده است که نیروهای آمریکائی عراق را ترک می کنند.
براساس طرح پیشنهادی آمریکا اعضای گروه باید قرارگاه را که در دوران صدام حسین به عنوان یک پایگاه نظامی از آن استفاده می شد تخلیه کنند، و ضمن انحلال تشکیلاتی به جائی دیگر در عراق منتقل شوند، که نخستین گام اساسی و ضروری برای به رسمیت شناخته شدن آنان به عنوان پناهجو توسط سازمان ملل متحد است.
آقای باتلر به اعضای گروه گفت "شما در دنیای خارج تشکیلاتی شبه نظامی محسوب می شوید و به عنوان یک گروه خطرناکید".