نقطه صفر

نقطه صفر
بهار ایرانی
ابقاء نام سازمان مجاهدین در لیست گروههای تروریستی از سوی وزارت خارجه امریکا از جهات بسیاری قابل تعمق و ارزیابی است. با مرور عملکرد سازمان مجاهدین از زمان سقوط صدام و تعاملات آشکار و پنهان با نیروهای امریکایی و تلاش مستمر آنها در لابی های روزانه برای جلب حمایت نمایندگان کنگره امریکا ، بعلاوه ادعاهای بی اساس سازمان مبنی بر فعالیتهای غیر قانونی هسته ای ایران که تمامی در راستای خروج نام سازمان از لیست وزارت امور خارجه انجام شد ، در نهایت بی نتیجه ماند. این فرایند نافرجام هزینه های سنگینی از سوی دیگر گروههای اپوزیسیون بر سازمان تحمیل کرد.
در این رابطه حتی تعدادی از گروههای اپوزیسیون که وابستگی آنها محرز است ، به موضع گیری علیه سازمان برخاسته و فعالیتهای هسته ای را حق مشروع ایران دانستند.اما به هر حال سازمان بی اعتنا به این مواضع کماکان اصرار دارد به هر قیمت ممکن دیدگاههای امریکا و اتحادیه اروپا را در خصوص خود تغییر دهد.
اگر چه پاره ای از جناحهای داخلی دولت امریکا بی محابا اصرار دارند تا نام سازمان از لیست مزبور حذف شود ، اما باید اذعان داشت که بخش اعظمی از این تلاشها در راستای مناقشات درونی و صرفا در راستای منافع حزبی صورت می گیرد. مجاهدین همواره در طی سالهای اخیر اصرار داشتند تا محکومیت تروریستی خود از سوی وزارت امور خارجه را معلول زدوبندهای سیاسی و اصطلاحا مماشات امریکا برای ایجاد زمینه های سیاسی برای تجدید رابطه و یا استحاله جمهوری اسلامی تلقی کنند. کما اینکه مجاهدین همین اتهام را بی وقفه در ارتباط با اتحادیه اروپا و پرونده 17 ژوئن 2003 اعضای سازمان در فرانسه مطرح می کنند. مجاهدین حتی در این رابطه اصرار دارند روند فشار و تحریمهای مورد نظر امریکا علیه ایران را تسریع کنند. در این رابطه موضوع انرژی اتمی ایران را بهترین محمل برای رسیدن به شرایط فرضی خود متصور هستند. مریم رجوی در پیام به بوش وی را بخاطر واقع بینی افزون تر نسبت به روسای پیشین امریکا در رابطه با ایران ستایش می کند و از او می خواهد تا مردم ایران را نسبت به توقعاتشان به وی نا امید نکند.
در واقع بخش اساسی و استراتژیک این تلاشها از سوی سازمان برای رسیدن به نقطه صفر است. نقطه ای که طی آن وزارت امور خارجه امریکا، اتحادیه اروپا و بخش اعظم کشورهای اروپایی بپذیرند که نام سازمان از لیست گروههای تروریستی حذف شود. در حال حاضر علیرغم همه ادعاهای سازمان رسیدن به این نقطه از اهمیت خاصی برخوردار است. رسیدن به این نقطه از جهات زیر برای سازمان اهمیت فوق العاده ای دارد.
1- شعاع فعالیت های سازمان در اروپا محصول کشمکشهای داخلی جناحهای سیاسی است. حذف احتمالی نام سازمان از لیست گروههای تروریستی به آنها این امکان را می دهد که این شعاع را وسیعتر کنند. کما اینکه در حال حاضر شعاع فعالیتهای سازمان در انگلیس به نحو چشمگیری متاثر از این وضعیت با محدودیتهای تعیین کننده ای روبرو است.
2- احتمالا این اتفاق می تواند در روند پرونده 17 ژوئن مریم رجوی و دیگر متهمان آن موثر باشد. مجاهدین در شرایط موجود و تا صدور رای نهایی دادگاه فرانسه در محاق محدودیتهای قانونی این وضعیت قادر به مانور و تردد در سطح اروپا نیستند. خروح نام سازمان از لیست شاید به خروج نسبی سازمان از این شرایط کمک کند.
3- حذف نام سازمان از این لیست می تواند به نوعی در وضعیت بلاتکلیفی افراد مستقر در قرارگاه اشرف موثر باشد. سازمان از مدتها پیش در تحلیلهای درون تشکیلاتی خود این فاز را مرحله گذر و برون رفت از بحران ناشی از سقوط صدام ارزیابی کرده بود. این اتفاق به زعم سازمان می توانست به نحو موثری مانع از ریزش روزانه نیروهایش و رفتن به تیف شود. در عین حال می تواند مانع تشدید انفعال موجود در قرار گاه اشرف بشود.
4- پی آمد دیگری که خروج نام سازمان از لیست مذکور به همراه دارد، خروج از انزوای موجود در میان اپوزیسیون است. اگر چه تعدادی از جریانهای اپوزسیون در حال حاضر بطور تلویحی از سازمان حمایت می کنند ، اما بسیاری از آنها به واسطه حضور نام سازمان در این لیست و لحاظ ملاحظات دیگر حاضر نیستند مجاهدین را به رسمیت بشناسند. مجاهدین به همین دلیل و وسیع کردن شعاع حامیان خود ناگزیر به جلب حمایت طیفهای متفاوت اپوزوسیون در خارج از کشور هستند. خروج از شرایط موجود به آنها کمک کند تا در نزد اپوزسیون مشروعیت بیشتری کسب نموده و به زعم خود به موضع رهبری نزدیکتر شوند.
5- خروج نام سازمان از لیست می تواند به روند استقرار مجاهدین در عراق و دخالت در امور داخلی این کشور کمک کند. همچنین در بند سوم ماده بیست و یک قانون اساسی این کشور در رابطه با ممنوعیت حضور گروههایی که در معرض اتهام تروریستی هستند تغییراتی ایجاد نماید.
6- حذف نام سازمان برای مجاهدین می تواند این پیامد را به همراه داشته باشد تا با حضور آنها در عراق ، امریکا برای تحولات فرضی و نظامی آینده خود روی مجاهدین به عنوان یک امکان بالقوه نظامی حساب ویژه ای باز کند ، و از این طریق سازمان یک گام اساسی به موقعیت لیدر اپوزوسیون ایران نزدیکتر شود.
این دستاوردهای فرضی برای سازمان در شرایطی متصور می شود که نام سازمان مجاهدین خلق و متعاقب ان نام شورای ملی مقاومت و ارتش آزادیبخش از لیست گروههای تروریستی حذف شود. در این وضعیت می توان گفت که سازمان تا حدودی به نقطه صفر نزدیکتر می شود.
اما با صدور مجدد این لیست از سوی وزارت امور خارجه امریکا در دسامبر جاری و حفظ نام سازمان در این لیست ، مجاهدین کماکان در نقطه زیر صفر باقی ماندند. این در شرایطی است که مجاهدین با لحاظ مواضع اخیر خود در طی دو سال گذشته در قبال حمایت بی پرده از سیاستهای بوش و حتی همیاری او در اطلاع رسانی فعالیتهای هسته ای ایران با ارائه اطلاعات کذب ، به هر حال سمت و سوی خود را در قبال سیاستهای بوش نشان داده ، و امیدوار بودند با لحاظ آنها، تغییرات تعیین کننده ای در سیاستهای امریکا نسبت به مجاهدین اعمال شود. مجاهدین که طی سالهای اخیر همواره حضور نامشان در لیست تروریستها را ناشی از سیاستهای مماشات گرایانه دولتهای قبلی و مشخصا کلینتون تلقی می کردند ، در مواجهه با شرایط تازه به ناگزیر می بایست تا آتیه نا معلومی دیگر برای رسیدن احتمالی به نقطه صفر صبر کنند.
این در شرایطی است که مناقشات و چالشهای فی مابین ایران و امریکا یکی از تیره ترین دورانهای خود را پس از انقلاب سال 57 تا کنون پشت سر می گذارد.
بر اساس فرضیات و تحلیلهای موجود، این زمان مناسب ترین موقعیت برای حذف نام سازمان از لیست بود. اما علیرغم این، حفظ نام سازمان نشان داد که صرفنظر از هر فرضی در خصوص مناسبات پشت پرده و لحاظ منافع امریکا از خروج نام سازمان ، در تلقی وزارت امور خارجه سازمان مجاهدین ماهیتا یک گروه تروریستی است. در بیانیه جدید وزارت امور خارجه امریکا تصریح شده است که هر گونه تجدید نظر در این لیست منوط به اعتراض و ارائه مدارک مستند از سوی این گروهها خواهد بود و وزارت امور خارجه هیچ الزامی به ارائه مجدد این لیست نخواهد داشت. با احتساب این فاکتور از این پس مجاهدین ناگزیرند فاز جدیدی را برای رسیدن به نقطه صفر آغاز کنند.
این فاز جدید صرفنظر از هر تلاشی برای جلب حمایت امریکا به ماهیت تعریف شده و تروریستی سازمان مربوط می شود. به این معنا که سازمان ناگزیر است در مناسبات داخلی و مولفه های تشکیلاتی خود تغییرات قابل ملاحظه ای ایجاد کند.
دستاوردهای فرضی یاد شده ناشی از حذف نام سازمان از لیست در این شرایط منجر به نتایج معکوس و هزینه های اجتناب ناپذیر آن خواهد شد. سازمان مجاهدین خلق با اعلام مجدد لیست از سوی وزارت امور خارجه با اتخاذ سیاست سکوت و سانسور در قبال آن نشان داد که تا چه میزان غافلگیر شده است. در واقع با تجدید این شرایط سازمان کماکان بایستی تلاش کند تا با ارائه دلایل مستدل وزارت امور خارجه امریکا را نسبت به تجدید رای در قبال مجاهدین متقاعد کند. مجاهدین در طی این مدت از هیچ تلاشی برای خروج از این بن بست مضایقه نکردند، توقع حداقل آنها که به بهای هزینه کردن از پرنسیب خود در میان اپوزیسون تمام شد ، بر آورده نگردید. با این احتساب مجاهدین کماکان در موقعیت زیر صفر باقی ماندند.