مجاهدین خلق چگونه از فرانسه به عراق رانده شدند؟

سال ۱۳۶۴ در ازای کمک ایران برای آزادسازی گروگان‌های فرانسوی در لبنان، دولت فرانسه حاضر شد امتیازاتی به ایران بدهد که یکی از آنها اخراج مجاهدین خلق از فرانسه بود.

به گزارش خبرنگار تاریخ و اندیشه ایرنا، سال ۱۳۶۴ با به گروگان گرفته شدن هشت نفر از اتباع فرانسه در کشور لبنان، دولت فرانسه درصدد آزادی آنها از طریق ایران برآمد و در این زمینه پیام‌هایی را برای ایران ارسال کرد. از آنجا که دولت فرانسه توسل به زور برای نجات جان گروگان‌ها را برابر مرگ آنها می‌دانست، برای آزاد سازی گروگان ها به ایران امید بسته بود.

واسطه گری سردبیر لوموند

۲۱ اسفند ۱۳۶۴ اریک رولو سردبیر لوموند دیپلماتیک که از طرفداران انقلاب اسلامی ایران بود، بدون ویزا وارد فرودگاه مهرآباد شد. در این مذاکرات به او گفته شد فرانسه باید سیاستش در قبال ایران را عوض کند و بعد توقع دخالت ایران در کمک به حل مساله گروگان‌های فرانسه را داشته باشد. شرط ایران برای کمک به مشکل گروگان‌های فرانسوی، استرداد وام ایران از آن کشور، اخراج عوامل ضدانقلاب یا جلوگیری از فعالیت آنها و ایجاد توازن در روابط فرانسه با ایران و عراق بود.

در سفر آقای معیری معاون نخست وزیر در ۳۰ اردیبهشت ۱۳۶۵ به پاریس، مطالب فوق به اطلاع نخست وزیری فرانسه رسید. نخست وزیر فرانسه قول داد که اقدام علیه ضدانقلاب ایران را آغاز خواهد کرد و در مورد وام نیز هیأتی را برای اقدام تعیین می‌کند تا عکس العمل آن را در آزادسازی گروگان‌های فرانسوی در لبنان ببیند. فرانسه همچنین پیشنهاد کرد که با استفاده از وام یک میلیارد دلاری ایران نیروگاه اتمی بوشهر را تکمیل کند.

اخراج رجوی

خرداد ۶۵ فرانسه تصمیم گرفت تا مجاهدین خلق را از این کشور بیرون کند. بر این اساس مسعود رجوی به همراه چهار نفر دیگر از سران مجاهدین خلق روز شنبه ۱۷ خرداد ۶۵ با یک هواپیمای جت اختصاصی عازم بغداد شد. در بغداد از سرکرده مجاهدین خلق استقبال رسمی به عمل آمد و معاون اول نخست وزیر، وزیر دفاع، وزیر فرهنگ و اطلاعات به همراه سه وزیر دیگر و جمعی از مقامات بلندپایه حزب بعث در فرودگاه استقبال کردند.

با تلاش های ایران دو گروگان فرانسوی در لبنان در سی ام همان ماه آزاد شدند. با آزاد شدن این دو گروگان، فرانسه حاضر شد ۳۵۰ میلیون دلار از بدهی خود به ایران را بپردازد. در زمان رژیم شاه، مبلغ یک میلیارد دلار وام از سوی شاه به فرانسه برای سرمایه‌گذاری در زمینه انرژی پرداخت شده بود.

همچنین یک فقره وام ۹۴۳ میلیون فرانکی نیز در سال ۱۳۵۵ شمسی از طرف ایران به شرکت فرانسوی اورودیف پرداخت شده بود که این شرکت ۳۵۰ میلیون فرانک از این وام را دریافت کرده بود اما در بازپرداخت آن قصور می کرد. فرانسه به منظور آزادسازی گروگان‌های خود، اتهام حمایت ایران، سوریه و لیبی از ترورسیم را رد کرد و ژاک شیراک نخست وزیر آن کشور مدارک موجود را برای اثبات این اتهام در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ABC آمریکا ناکافی دانست. البته در عین حال این کشور به حمایت تسلیحاتی خود از عراق ادامه می‌داد.

راه اندازی شبکه رادیوتلویزیونی مجاهدین خلق

با شروع همکاری ایران با فرانسه برای آزادسازی گروگان های فرانسوی از اواخر سال ۱۳۶۴ تصمیم گرفته شد که تمامی نیروها و ستاد سازمان مجاهدین خلق از فرانسه به عراق منتقل شوند. گرچه سازمان از آغاز جنگ همکاری گسترده‌ای با رژیم بعثی عراق انجام می‌داد اما بر اساس شرایط جدید از سوی دولت عراق، پادگان اشرف در ۸۰ کیلومتری مرز ایران و ۱۵ کیلومتری شمال بعقوبه در شهرستان خالص احداث و محل اسکان نیروهای نظامی مجاهدین خلق شد.

خانه‌های مسکونی خانواده‌های مجاهدین خلق نیز در این پادگان احداث شد. این پادگان در شمال شرق بغداد تأسیس شد و سران مجاهدین خلق در آن مستقر شدند و یگان‌های نظامی خود را در آنجا آماده انجام عملیات و خدمت ارتش عراق کردند.

در مجموع حدود پنج هزار نفر از مجاهدین خلق در این پادگان در قالب تیپ‌های مختلف به منظور انجام عملیات علیه ایران سازماندهی شدند. عراق یک شبکه رادیوتلویزیونی مخصوص را نیز در اختیار مجاهدین خلق قرار داد تا برنامه‌هایی را علیه ایران به زبان فارسی پخش کند. مجاهدین خلق سعی داشتند تا از طریق صدا و سیمای خود، علاوه بر تاثیرگذاری بر افکار عمومی مردم ایران، نیروهای مورد نیاز خود را نیز از داخل ایران جذب کرده و راه فرار آنها را به عراق نشان دهند.

منبع: تاریخ تحلیلی جنگ ایران و عراق، جلد دوم، حسین علایی، نشر مرز و بوم