هرگاه صدای طبل جنگ بلند شود، اعتراض گروههای ضدجنگ بسیاری را در سراسر جهان در پی خواهد داشت. در این میان ابتکارهایی هم برای جلب توجه بیشتر مردم به چشم میآید.
«رعنا» یک دانشجوی ایرانی مقیم آمریکا است که به همراه یکی از دوستانش به نام «نیک» ابتکار تازهای را برای جلوگیری از جنگ میان ایران و آمریکا آغاز کردهاند: یک خط مستقیم تلفن از آمریکا به ایران.
هدف آنها برقراری ارتباط میان مردم ایران و آمریکاست تا به کمک آنها روند پیشرفت به سوی جنگ را متوقف کند. این دو دوست معتقدند برقراری ارتباط میان مردم، میتواند این خواسته مشترک، یعنی حل بحران از راه مذاکره را به گوش همه برساند و نشان دهد که گفتوگو میان ملت ایران و آمریکا امکانپذیر است.
به همین دلیل، آنها در سیزدهم نوامبر یک تلفن قرمز رنگ شبیه به تلفنهایی که برای ارتباط مستقیم و ضروری در دوران جنگ سرد به کار میرفت در پارک «بوستون کمون» ماساچوست قرار دادند. زیر این دستگاه تلفن نوشته شده بود: «خط مستقیم به ایران» تا رهگذران بتوانند بیواسطه با یک شهروند مقیم ایران مکالمهای بدون سانسور داشته باشند و نظرشان را بپرسند.
رعنا پیش از این کار با ایرانیها از طریق اینترنت ارتباط برقرار کرده و با هماهنگی قبلی شماره تلفن علاقمندان به این پروژه را گرفته بود و خودش نقش مترجم را در این میان ایفا میکرد. در مواردی هم که ایرانیان به زبان انگلیسی آشنا بودند، مکالمه بدون دخالت رعنا انجام میشد. پرسشها بسیار ساده بودند. اغلب آمریکاییها میخواستند از زندگی روزمره ایرانیان بدانند. یا اینکه بپرسند نظرشان درباره سران دولتها و آمریکا و اسرائیل چیست.
در گام نخست نزدیک به 20 نفر از رهگذران از این چت تلفنی اینترنتی استقبال کردند و پاسخی جز علاقمندی به دوستی و رابطه مسالمتآمیز نگرفتند. رعنا و نیک این روش را یک دیپلماسی مردمی برای جلوگیری از جنگ میدانند.
پروژه تلفن قرمز تماس
طرح کلی شامل یک بانک تلفنی ساده، متشکل از چهار یا پنج دستگاه تلفن معمولی قرمز رنگ است. دستگاههای تلفن در یک مکان عمومی در واشنگتن نصب و همزمان چهار یا پنج میهمانی غیررسمی در ایران برگزار میشود.
با هر کدام از تلفنهای مستقر در واشنگتن، تماسی با تلفن همراه یکی از حاضران در این میهمانیها در ایران بر قرار خواهد شد. مدت زمان هر تماس تلفنی حدود یک یا دو ساعت است که طی آن اعضای داوطلب از رهگذران واشنگتنی برای مکالمهای پنج دقیقهای با ایرانیان حاضر در میهمانی دعوت میکنند.
تلفن همراه در میهمانیهای مختلف از جمعی به جمع دیگر دست به دست می شود. هر تلفن در ایالات متحده برای استفاده مترجمان به دو خط متصل میشود.
در نهایت جنبش ضدجنگ با برقراری ارتباط میان مردم ایران و آمریکا میخواهد روند پیشرفت به سوی جنگ را متوقف کند.
طرحهای آنلاین بشردوستانه عموماً توسط سایتها و وبلاگهای زیادی پشتیبانی میشوند. انجمنهای مجازی ضدجنگ تلاش میکنند تا با نیرویی که رسانه اینترنت در اختیارشان قرار میدهند، مقابل خواستههای کسانی که «جنگطلب» میخوانند، ایستادگی کنند.
طرح «تلفن قرمز» از جمله تلاشهایی است که توسط سایت انگلیسی – فارسی Enough Fear پشتیبانی میشود.
این سایت با شعار «ایرانیها و آمریکاییها به جنگ نه میگویند» در کنار طرح مذکور، از مخالفان جنگ در سراسر دنیا دعوت کرده تا عکسهایی را منتشر کنند: عکسهایی از مردم دو کشور ایران و آمریکا و سایر کشورها که دست خود را به نشان «توقف»، بالا گرفتهاند.
تا کنون تعداد زیادی از مردم سراسر دنیا به ویژه ایران و آمریکا عکسهای خود را در این سایت به نمایش گذاشتهاند و خواستار حل مناقشات از طریق مذاکره و دیپلماسی هستند. آنها میگویند مبارزه ما توسط افرادی که مصمم به ایستادن و گفتن «نه» هستند، شروع میشود.
چه کسی پشت این پروژهها است؟
آنها هنرمندان و عملگرایانی هستند که هماهنگیها، سایتها و ابزار مورد نیاز تبلیغات صلح دوستانه را فراهم میکنند. برای مثال این گروه بیشترین اقدامات محلی را در انتخابات ریاست جمهوری 2004 آمریکا صورت دادند. پروژه آنها در زمان انتخابات «پشتت را به بوش کن» نام داشت.
آنها توانستند گروهی از اهالی 47 ایالت آمریکا را برای مسافرت به واشنگتن و تجمع دستهجمعی در سخنرانی مراسم تحلیف بوش بسیج کنند. این پروژه با دو نفر و یک سایت برای ایجاد هماهنگی سراسری و یک هیأت داوطلب 50 نفری تماموقت به مدت دو ماه شروع شد و توانست اقداماتی همزمان در بروکسل، لندن و مکزیک نیز انجام دهد.