مجاهدین، عراق و آینده ای نه چندان دور

مجاهدین، عراق و آینده ای نه چندان دور
امید پویا-29.04.2007
هم مجاهدین خلق و هم اعضای منتقد و جداشده سازمان بر این معنا تاکید دارند که قرارگاه اشرف به مثابه ظرف ایدئولوژیک سازمان مجاهدین از اهمیت کاملا استراتژیک برخوردار است. اصرار مجاهدین به ماندن در عراق از هر حیث قابل تعمق به نظر می رسد. مجاهدین به دو دلیل عمده تن به خروج و استقرار در مکان فرضی دیگر را نمی دهند.
1- به این دلیل که هر گونه جابجایی ناگزیر موجب ترک برداشتن مناسبات درونی موجود در سازمان خواهد شد. واقعیت این است که مجاهدین به جز شهر اشرف که اکنون به یک دژ استراتژیک و ایدئولوژیک تبدیل شده، در هیچ نقطه دیگری قادر به ادامه مناسبات موجود نخواهند بود. هر گونه تعامل احتمالی و تغییر شرایط به این معنی است که مجاهدین برای تبدیل مکان جدید به یک اشرف ثانوی به زمان طولانی دیگری نیاز خواهند داشت. مضاف بر اینکه در صورت پذیرش آنها از سوی هر کشوری شرط اولی برای پناهندگی آنها، پذیرش پناهندگی فردی اعضا سازمان خواهد بود. آنها به جز در عراق در هیچ نقطه دیگری قادر به حفظ انسجام موجود که با اهرم های روانی و… مسیر است نخواهند بود. قرارگاه اشرف را به نوعی می توان معادل قلعه الموت پیروان حسن صباح و به درستی یک دژ تلقی کرد.
2- دلیل دیگر، موقعیت کاملا سوق الجیشی خاک عراق برای مجاهدین است. مریم رجوی بارها به آمریکایی ها گوشزد کرده است که می تواند از ارتش موسوم به آزادی بخش او برای هر گونه تحرک در خاک ایران استفاده کنند. مجاهدین برای افراد خود در قرارگاه اشرف این معنا را حقنه می کنند که در نهایت خاک عراق تنها امکان بالقوه برای هر حل معضل سرنگونی خواهد بود. آنها تاکید دارند بگویند این فرض به اصطلاح دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد. خروج مجاهدین از اشرف و عراق به مثابه منتفی شدن این فرض است.
مجاهدین برای حفظ خود در چنین موقعیتی ناگزیرند از اساس سرنوشت خود را به ماندن در عراق پیوند بزنند. از سوی دیگر اصرار دولت عراق برای اخراج مجاهدین و اذعان آنها به دخالت مجاهدین در مسائل داخلی و ارتباط با عناصر و جریان های مسئله ساز حاکی از این معنا است که مجاهدین بخشی از موجودیت خود را مرهون وضعیت ناپایدار و بی ثباتی در عراق هستند. در چنین شرایطی اظهارات شیروان الوائلی وزیر امنیت ملی عراق در گفت‎وگو با روزنامه‎ الحیات چاپ لندن حاکی است که عراق و امریکا بر سر وضعیت تعیین تکلیف مجاهدین به توافقات اولیه دست یافته اند. وزیر امنیت عراق بار دیگر خواستار خروج مجاهدین از عراق شده است. در عین حال تاکید کرده است که تعدادی از کشورهای اروپایی آمادگی خود را برای پذیرش مجاهدین اعلام کرده اند. اگر چه انتقال مجاهدین به هر نقطه دیگری لاجرم هزینه هایی به دنبال خواهد داشت، اما در مقایسه با وضعیت موجود آنها در عراق، حداقل این امکان را برای بدنه سازمان فراهم خواهد کرد تا از این فرصت در جهت تعیین تکلیف فردی خود به دور از هر گونه اعمال نظر و تحدید و تطمیع استفاده کنند. مواضع فعلی مجاهدین در عراق حاکی است که آنها تحت هیچ شرایطی به جابجایی تن نخواهند داد. در این راستا آنها عملا مقامات عراق و امریکایی را تحدید کرده اند که در قبال هر تصمیمی در این خصوص به شدت مقاومت خواهند کرد.
اظهارات وزیر امنیت عراق نیز حاکی از جدیت عراق در تعیین تکلیف مجاهدین و اخراج آنها دارد. در چنین وضعیتی، تقابل مجاهدین با دولت قانونی عراق وارد مرحله حساس تری خواهد شد. تا جایی که به نظر می رسد مجاهدین در قبال خواست و حتی امکاناتی که امریکا برای استقرار آنها در نقطه دیگری فراهم کند، کماکان در موضع مقاومت در عراق پای خواهند فشرد. چنین شرایطی بدون تردید به آزمون دیگری برای مجاهدین تبدیل خواهد شد. به همان نسبت که مواضع اهانت آمیز، هتاکانه و تحدید آمیز مجاهدین در قبال اتحادیه اروپا و… حاکی از بی اعتنایی و دهن کجی و تمرد مجاهدین از قوائد و پرنسیب ها می کند. روند موجود و در چشم اندازی نه چندان دور حداقل این معنا را اثبات خواهد کرد که مجاهدین صرفنظر از همه هزینه هایی که بر مردم و دولت عراق تحمیل می کنند، نه به مثابه یک پناهنده سیاسی، (که از اساس هیچ مشروعیتی در این خصوص نداشته) که بیشتر شبیه یک اشغالگر در سایه است.