مرکز تحقیقات کنگره آمریکا در گزارشی به معرفی گروه مجاهدین و دلیل قرار گرفتن این گروه در لیست گروههای تروریستی آمریکا اشاره میکند. *سازمان مجاهدین خلق ایران (PMOI) / اردوگاه اشرف یکی از شناخته شدهترین گروههای مخالف که از ایران تبعید شدهاند "سازمان مجاهدین خلق ایران " (PMOI) است. این گروه سکولار و چپگرا در دهه 1960 به منظور تلاش در راه سرنگونی شاه ایران تشکیل شد و در گزارشهای آمریکا به عنوان گروهی که تلاش میکند چندین ایدئولوژی از جمله مارکسیسم، فمینیسم و اسلامیسم را ادغام کند توصیف شده است؛ هرچند این سازمان میگوید هیچگاه از مارکسیسم هواداری نکرده است. این گروه در جریان انقلاب اسلامی با نیروهای طرفدار امام خمینی متحد شد، و بنا بر گزارشهای پیشین وزارت امور خارجه، از تسخیر سفارت آمریکا در تهران در نوامبر 1979 حمایت کرد، هرچند این گروه مدعی است که ایران این مسئله را مطرح کرده تا آن را نزد غرب بیاعتبار کند. این گروه هنگامی که در سپتامبر 1981 علیه حکومت امام خمینی برخاست، از ایران رانده شد. با وجودی که این گروه از مخالفان و دشمنان تهران به حساب میآید، اما وزارت امور خارجه آمریکا از اواخر دهه 1980 تاکنون از تماس با سازمان مجاهدین خلق ایران و "شورای ملی مقاومت ایران " (NCRI) که مرتبط با این سازمان است، خودداری کرده است. وزارت امور خارجه آمریکا، سازمان مجاهدین خلق ایران را در اکتبر 1997 به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی (FTO) مشخص کرد و در اعلام دوباره سازمان مجاهدین خلق به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی در اکتبر 1999، شورای ملی مقاومت به عنوان نام مستعار این سازمان معرفی شد. در 14 اوت 2003، وزارت امور خارجه، دفاتر شورای ملی مقاومت در آمریکا را یک نام مستعار سازمان مجاهدین خلق ایران، و شورای ملی مقاومت تعیین کرد و وزارت دادگستری آن دفاتر را تعطیل کرد. *چرا سازمان مجاهدین خلق از سوی آمریکا تروریست اعلام شد؟ معرفی این گروه به عنوان سازمان تروریستی خارجی مسئلهای است که بحثهای زیادی درباره آن وجود دارد. گزارشهای سالانه وزارت امور خارجه در خصوص تروریسم بین المللی، از جمله گزارش سال 2009 منتشر شده در 5 اوت 2010، اظهار میدارد که این سازمان – و نهتنها عناصر رادیکال درون سازمان چنانکه این سازمان میگوید – مسئول قتل هفت پرسنل نظامی و مشاوران پیمانکاری آمریکایی رژیم شاه در سالهای 1975 و 1976 است. گزارش تروریسم 5 اوت 2010 وزارت امور خارجه همچنین ادعا میکند که این گروه مسئول بمبگذاری در تاسیسات دولت آمریکا در تهران در سال 1972 در اعتراض به سفر "ریچارد نیکسون " رییس جمهوری وقت آمریکا به ایران بوده است. گزارش مزبور همچنین حملات متعددی به وسیله این گروه علیه مقامات و تاسیسات رژیم در داخل و خارج از ایران، و مقامات امنیتی را که همگی پیش از سال 2001 بوده است به عنوان مواردی از اقدامات تروریستی فهرست میکند. با این حال، گزارش مزبور هیچ حملهای را که این گروه ضمن آن به طور عمدی غیرنظامیان را هدف قرار داده باشد، ذکر نمیکند و از این رو تعدادی از کارشناسان استدلال میکنند که این گروه نباید "تروریستی " محسوب شود. گزارش وزارت امور خارجه اظهار نمیدارد که این گروه، از اواسط 2001، به تعهدات خود برای پایان دادن به تمام اشکال استفاده از خشونت در داخل ایران عمل کرده و اینکه هیچ گزارشی وجود ندارد از اینکه این گروه آن فعالیتها را از سر گرفته باشد. ائتلاف این گروه با رژیم "صدام حسین " در دهههای 1980 و 1990 از عوامل موثر در انتقاد آمریکا از این سازمان بوده است. سازمان مجاهدین خلق ایران همچنین اظهار میدارد که آمریکا با ابقای این گروه در لیست سازمانهای تروریستی خارجی، به طور ناعادلانهای از مشارکت این سازمان در جنبش رو به رشد مخالف جلوگیری میکند. ایران این گروه را متهم میکند که در خشونت پس از انتخابات ژوئن 2009 دست داشته و برخی از کسانی که به جرم محاربه از فوریه 2010 محاکمه شده اند، اعضای این سازمان هستند. *مریم رجوی با نمایندگان پارلمان اروپا و سایر سیاستمداران اروپایی دیدار میکند این گروه تلاش می کند تا از موفقیتهای حقوقی اخیر در اروپا استفاده کند؛ در تاریخ 27 ژانویه 2009، اتحادیه اروپا این گروه را از فهرست گروههای تروریستی خارج کرد. این گروه در سال 2002 در این فهرست جای گرفته بود. در ماه مه 2008، یک دادگاه تجدیدنظر در انگلیس مقرر داشت که این گروه از این پس نباید یک سازمان تروریستی قلمداد شود زیرا دولت انگلیس هیچ "مدرک قابل اتکایی " ارائه نداده است مبنی بر اینکه سازمان مجاهدین خلق ایران "در آینده به فعالیتهای تروریستی متوسل خواهد شد ". هم اکنون دولتهای آمریکا، کانادا و استرالیا همچنان این گروه را "سازمانی تروریستی " میدانند. در ژوئن 2003، فرانسه حدود 170 تن از فعالان مخالف از جمله مریم رجوی (همسر مسعود رجوی بنیانگذار سازمان مجاهدین خلق ایران که محل اقامتش معلوم نیست)، "رییس جمهوری منتخب " شورای ملی مقاومت ایران را بازداشت کرد. او آزاد شد و همچنان مقیم فرانسه است، و بارها به دیدار نمایندگان پارلمان اروپا و سایر سیاستمداران در اروپا میرود. *دولت آمریکا با سازمان مجاهدین خلق وارد ائتلاف شود سازمان مجاهدین خلق ایران در ارتباط با اعتراض به تعیین شدن آن توسط وزارت امور خارجه به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی، در ژوییه 2008 به طور رسمی دادخواستی به وزارت امور خارجه داد مبنی براینکه تعیین این گروه به عنوان سازمانی تروریستی لغو شود بر این اساس که در سال 2001 از هرگونه استفاده از تروریسم تبری جست. با این حال، وزارت امور خارجه در اواسط ژانویه 2009 اعلام کرد که این گروه در فهرست باقی خواهی ماند و این گروه پس از بازبینی ژانویه 2010 در این فهرست باقی ماند. کلینتون وزیر امور خارجه در شهادت اول مارس 2011 گفت که این وزارتخانه تصمیم 16 ژوییه 2010 دادگاه تجدیدنظر مبنی بر درخواست از وزارت امور خارجه برای بازبینی در تصمیم ابقای گروه مزبور در فهرست سازمان های تروریستی خارجی را "با دقت بررسی خواهد کرد ". تصمیم مزبور بر این حکم استوار بود که به این گروه فرصت لازم برای اثبات نادرستی اتهامهای مطرح شده علیه آن داده نشده است. قطعنامه 1431 مجلس نمایندگان "از وزیر امور خارجه دعوت میکند " تا نام سازمان مجاهدین خلق ایران را از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی حذف کند. برخی طرفدار این ایده هستند که آمریکا نه تنها این گروه را از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی بیرون آورد بلکه با این گروه وارد ائتلافی علیه ایران شود. * هیچیک از اعضای مجاهدین خلق که به ایران بازگشتهاند آزار و اذیت نشدهاند موضوع اعضای این گروه در عراق به طور فزایندهای مهم و اضطراری است. نیروهای آمریکایی در جریان "عملیات آزادی عراق " به تاسیسات نظامی سازمان مجاهدین خلق ایران حمله کردند و با عناصر این سازمان در عراق با مذاکره به آتشبس رسیدند که مستلزم این بود که حدود 3 هزار و 400 جنگجوی این سازمان در اردوگاه اشرف در نزدیکی مرز با ایران محصور بمانند. تسلیحات این سازمان ذخیره شده و پرسنل آمریکایی از آن محافظت میکنند. 200 تن دیگر از ساکنان اشرف از یک هماهنگی بین ایران و کمیته بین المللی صلیب سرخ (ICRC) برای بازگشت به ایران در صورت انکار و رد فعالیتهای بیشتر سازمان مجاهدین خلق ایران، بهرهمند شدهاند. خبری از آزار و اذیت هیچیک از این افراد از زمان بازگشت منتشر نشده است.
در ژوییه 2004، آمریکا به بازداشت شدگان این گروه وضعیت "افراد محافظت شده " در چارچوب کنوانسیون چهارم ژنو اعطا کرد. با این حال، اختیارات امنیتی تحت رهبری آمریکا در تاریخ اول ژانویه 2009 با یک توافقنامه دوجانبه بین آمریکا و عراق جایگزین شد که آزادی عمل آمریکا در عراق را محدود میکند. عراق اکنون حق حاکمیت بر اردوگاه اشرف را دارد که آمریکا این مسئله را به رسمیت میشناسد. بنا بر اعلام دولت آمریکا، ساکنان این محل در قالب کنوانسیون چهارم ژنو محافظت شده نیستند؛ هرچند برخی از محققان قوانین بشردوستانه بین المللی در این مسئله مناقشه میکنند. *وضعیت ساکنان اردوگاه اشرف این گروه از دیرباز بیم داشته است که کنترل عراق بر اردوگاه اشرف منجر به اخراج این گروه به ایران خواهد شد. دولت عراق در ژانویه 2009 با اعلام اینکه به تمام تعهدات بین المللی برای انجام ندادن این کار متعهد خواهد بود، درصدد کاستن از این نگرانیها برآمد، اما در 28 ژوییه 2009 که عراق برای غلبه بر مقاومت ساکنان برای برپا کردن یک مقر پلیس در اردوگاه از زور استفاده کرد، این اعتماد کاهش یافت. دستکم 11 نفر از ساکنان اردوگاه کشته شدند. در دسامبر 2009، عراق اعلام کرد که این گروه به یک بازداشتگاه در نزدیکی "سماوه " در جنوب عراق منتقل خواهد شد. انتظار میرود چنانچه عراق قصد اجرای این تصمیم را داشته باشد، ساکنان اردوگاه اشرف مقاومت زیادی نشان دهند. هیچ تغییری برای این انتقال مشخص نشده است. کلینتون وزیر امور خارجه در تاریخ 25 فوریه 2010 در برابر کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان و بار دیگر در اول مارس 2011 شهادت داد که برداشت آمریکا این است که میزان کافی غذا، سوخت و اقلام پزشکی به ساکنان این اردوگاه میرسد. اما همچنان سؤالاتی درباره این اظهار نظر وجود دارد. ترس ساکنان اشرف از 10 ژوئن 2010 افزایش یافته است چرا که در این زمان ارتش آمریکا اعلام کرد که کنترل کامل فیزیکی اشرف از اول ژوییه 2010 به نیروهای امنیتی عراق منتقل خواهد شد. آن انتقال انجام شد و پست نظامی آمریکا در نزدیکی اشرف تعطیل شد. در تاریخ اول آوریل 2011، دولت عراق تیپ جدیدی از ارتش عراق را بهصورت دورهای مسئول محافظت از اشرف کرد. هیچ گزارشی از برخورد با ساکنان اردوگاه اشرف وجود نداشت اما سازمان مجاهدین خلق ایران مدعی شد که این مسئله مدرکی از سرکوب بیشتر عراق علیه ساکنان اردوگاه است. *ممکن است دولتهای اتحادیه اروپا ساکنان اردوگاه اشرف را بپذیرند اقدام اتحادیه اروپا مبنی بر خارج کردن نام این سازمان از فهرست سازمانهای تروریستی ممکن است به حل و فصل این مسئله کمک کند از این طریق که موجب شود دولتهای اتحادیه اروپا ساکنان اردوگاه اشرف را بپذیرند. قطعنامه 704 مجلس نمایندگان از خشونت دولت عراق علیه ساکنان اشرف ابزار تاسف میکند و از دولت آمریکا میخواهد که برای محافظت از ساکنان اشرف مطابق با قوانین بین المللی و تعهدات معاهدهای آمریکا "تمام اقدامات لازم و مناسب را انجام دهد ".