انری هید، استاد ژئوپلیتیک و امنیت روابط بین‌الملل، به رادیو اروپای آزاد می‌گوید: گروه مجاهدین ایرانی، که ده سال است در آلبانی پناه گرفته‌اند، از حمایت دولت آلبانی از آنها سوء استفاده کردند و این خطر حملات تروریستی ایران را نیز در پی داشت.
به گفته وی، “مأموریت آنها در آلبانی به پایان رسیده است و باید بروند”.
به عنوان اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران (MEK)، هزاران ایرانی از سال 2013 به درخواست ایالات متحده و سازمان ملل به آلبانی پناهنده شدند. یک روز پیش (مورخ 27 ژوئن 2023)، اردوگاه آنها در مانز، دورس، هدف حمله پلیس قرار گرفت که ده‌ها رایانه را توقیف کردند. این عملیات به دلیل مقاومت ساکنان کمپ منجر به زخمی شدن ده ها نفر – از جمله چندین پلیس – شد.
پلیس ایالتی آلبانی در ابتدا جزئیاتی از حمله ارائه نکرد، اما دفتر دادستانی ویژه مبارزه با فساد و جرایم سازمان‌یافته اعلام کرد که مظنون به چندین جرایم جنایی از جمله: تحریک جنگ، شنود غیرقانونی داده‌های رایانه‌ای، مداخله در داده های کامپیوتری، نفوذ به سیستم های کامپیوتری و سوء استفاده از تجهیزات.
رادیو اروپای آزاد در این خصوص با شهریار کیا سخنگوی گروه مجاهدین خلق در آلبانی تماس گرفت اما وی از صحبت کردن خودداری کرد و گفت: این درخواست دولت آلبانی است.
پروفسور هید معتقد است که تخلفات این گروه مربوط به مداخلات آن در “سیستم‌های رایانه‌ای کشورهای دیگر” است. در واقع بارها به سایر فعالیت‌های غیرقانونی این گروه در داخل کشورمان در رابطه با جرایم مشمول قانون کیفری آلبانی اشاره شده است، اما واکنش نهادهای آلبانیایی را به شکل فعلی به همراه نداشته است. این بدان معناست که اطلاعات موثق و ثابت شده‌ای وجود دارد که فعالیت آنها با وضعیتی که دارند و توافقی که انجام داده‌اند مغایرت دارد.
در قراردادی که دولت آلبانی با گروه مجاهدین خلق در سال 2013 امضا کرد، تصریح می‌کند که مجاهدین نباید هیچ گونه فعالیت سیاسی داشته باشند و باید به قوانین کشور احترام بگذارند.
مجاهدین خلق کیست؟
اعضای گروه مجاهدین خلق خود را ناراضیان در تبعید و جایگزینی برای حکومت اسلامی ایران می دانند. سازمان مجاهدین خلق از دهه ها پیش به عنوان یک گروه مارکسیست مخالف حکومت شاه وقت ایران، محمدرضا پهلوی، فعالیت خود را آغاز کرد. او از انقلاب اسلامی 1979 حمایت کرد، اما به زودی به مخالفت با حکومت روحانیت گرایش پیدا کرد و یک رشته ترور و بمب گذاری در جمهوری اسلامی انجام داد. این گروه همچنین در دهه 1970 به پرسنل آمریکایی در ایران حمله کرد. مجاهدین خلق برای مدت طولانی در لیست سازمان های تروریستی ایالات متحده و سایر کشورها قرار داشت. ایالات متحده در سال 2012 این گروه را از این فهرست حذف کرد تا از آن در مقابله با حکومت ایران حمایت کند.
با توافقی که با میانجیگری ایالات متحده و سازمان ملل متحد انجام شد، مجاهدین خلق عراق – جایی که در آن استقرار داشت – در سال 2013 ترک کردند و در کشورهای دیگر از جمله آلبانی ساکن شدند. حدود 2500 نفر از اعضای آن که در ابتدا در مکان‌های مختلف در آلبانی پناه گرفتند، در سال 2019 اردوگاه اشرف 3 را در نزدیکی دورس ساختند. این اردوگاه از 127 ساختمان تشکیل شده و در زمینی به مساحت 40 هکتار واقع شده است.
واکنش آمریکا به این حمله چگونه بود؟
ایالات متحده حمایت خود را از حمله به کمپ اشرف 3 اعلام کرد و گفت که مطلع شده است که این حمله به صورت قانونی انجام شده است. پلیس ایالتی آلبانی به ما اطمینان داده است که همه اقدامات مطابق با قوانین و حمایت از حقوق و آزادی‌های همه افراد در آلبانی انجام شده است. در بیانیه وزارت خارجه آمریکا که به رادیو اروپای آزاد داده شده است، آمده است: ما از حق دولت آلبانی برای تحقیق در مورد هرگونه فعالیت غیرقانونی احتمالی در داخل خاک خود حمایت می کنیم.
در آنجا همچنین تاکید می‌شود که دولت آمریکا مجاهدین خلق را “نمایندگان دموکراتیک مردم ایران” نمی‌داند. وزارت امور خارجه ایالات متحده گفت: «دولت ایالات متحده به [مجاهدین خلق] پشتیبانی یا آموزش نمی‌دهد، بودجه‌ای به سازمان کمک نمی‌کند، و تماس قابل توجهی را به جز مسائل مربوط به جابجایی [مجاهدین خلق] که در سال 2016 به پایان رسید، ندارد.»
آیا توافق با مجاهدین خلق قابل قطع است؟
یوری کیم، سفیر آمریکا در تیرانا، گفت که تصمیم برای قطع توافق نهایی با مجاهدین خلق بر عهده دولت آلبانی است. وزیر کشور آلبانی، بلدی چوچی، گفت که هیچ فکری برای اخراج این گروه وجود ندارد، اما افزود که اعضای آن “باید به قوانین دولت آلبانی احترام بگذارند”. به گفته پروفسور هید، “غیرقابل تصور” است که این تصمیم تنها توسط دولت آلبانی اتخاذ شود. هم دولت ما و هم ایالات متحده خواهند گفت که این تصمیم متعلق به آلبانی است.
رادیو آزاد اروپا