Pas fitores të paharrueshme të pranisë për shumë vite të familjeve para portave të kampit Ashraf dhe më pas para kampit Liberty në Irak, Organizata Mojahedin-e Khalq (MEK) u transferua plotësisht në Shqipëri në vitin 2016. Menjëherë pas kësaj, Shoqata Nexhat e Iranit, e cila është angazhuar për kërkesat e familjeve, filloi aktivitetet e saj në Shqipëri me qëllime të caktuara.
Fillimisht, aktivitetet nisën nën emra të ndryshëm si “Fondacioni i Familjes Sahar” dhe “Shpëtimi në Shqipëri”, dhe më pas brenda kuadrit të “Shoqatës për Mbështetje të Iranasve që Jetojnë në Shqipëri”, dhe më në fund, mbi një vit më parë, me strukturën e re si “Shoqata Nexhat në Shqipëri”. Qëllimi i këtyre aktiviteteve ishte të rritej ndërgjegjësimi i opinionit publik dhe i zyrtarëve shqiptarë për shkeljen e të drejtave themelore të njeriut të anëtarëve brenda kampit të mbyllur dhe të izoluar të MEK në Manza, dhe të ndërtohej besimi me qeverinë shqiptare për natyrën e këtyre veprimeve.
Për gati tetë vjet, Shoqata Nexhat ka punuar në Shqipëri, duke u munduar njëkohësisht të parandalojë shkeljet e të drejtave të njeriut brenda strukturës së MEK dhe të mbështesë iranianët që jetojnë në Shqipëri, të cilët kryesisht janë larguar nga MEK, sidomos në integrimin e tyre në shoqërinë shqiptare.
Këto aktivitete, megjithatë, nuk kanë qenë pa sfida. MEK, i cili është i tmerruar edhe nga prania jo fizike e familjeve, veçanërisht ka tentuar të pengojë përpjekjet duke ofruar informacione të rreme për zyrtarët shqiptarë dhe autoritetet e sigurisë. Megjithatë, përmes mençurisë dhe përpjekjeve të anëtarëve të Shoqatës Nexhat në Shqipëri, këto komplotime janë neutralizuar, është krijuar besimi dhe machiavelizmi i kundërshtarëve ka dështuar.
Raportet nga terreni dhe lajmet nga Shqipëria tregojnë ndryshime të rëndësishme në marrëdhëniet e kampit të MEK në këtë vend gjatë vitit të kaluar. Nga njëra anë, procesi i ndarjes është bërë një tendencë në rritje, dhe shumë njerëz janë në pritje për të dalë. Nga ana tjetër, kushtet për ata që mbeten ende brenda organizatës kanë ndryshuar thelbësisht krahasuar me të kaluarën.
MEK në Shqipëri ka ofruar mbështetje financiare të fortë për anëtarët për të parandaluar që ata të kthehen në Shoqatën Nexhat. Në të njëjtën kohë, ka reduktuar ndjeshëm presionet brenda organizatës dhe ka dhënë më shumë liri veprimi për anëtarët. Raportet sugjerojnë se organizata është më e kujdesshme ndaj atyre që kanë familje aktive me Shoqatën Nexhat, duke u ofruar atyre privilegje më shumë dhe duke i trajtuar ata më mirë. Sa më aktive të jetë familja, aq më i çmuar është anëtari brenda organizatës.
Disa anëtarë që janë ndarë nga MEK në Shqipëri dhe kanë mbajtur lidhje me familjet e tyre ose me anëtarët e Shoqatës Nexhat, kanë pranuar se prania e Shoqatës Nexhat ka vepruar si një mbështetje për ta dhe si një barrierë kundër kërcënimeve dhe presioneve të mëtejshme nga MEK.
MEK aktualisht po bën çdo mundim për të penguar praninë dhe aktivitetet e Shoqatës Nexhat në Shqipëri sepse e di mirë se pa Shoqatën, do të ketë mundësi të ushtrojë çdo lloj presioni mbi anëtarët e saj, veçanërisht mbi ata që janë ndarë, të cilët nuk do të kenë asnjë mbrojtje apo mbështetje.
Faleminderit pranisë dhe aktiviteteve të Shoqatës Nexhat për më shumë se një vit në Tiranë, ku adresa e saj është shumë e njohur dhe mund të arrihet lehtësisht nga çdo stacion policie, mundësitë e MEK për të bërë çdo veprim kundër anëtarëve të saj janë kufizuar ndjeshëm dhe ata janë të detyruar të ofrojnë më shumë koncesione për të mbajtur anëtarët e tyre.
Anëtarët e Shoqatës Nexhat në Shqipëri, herë pas here, kanë hasur në anëtarë të tanishëm të MEK në vende të tilla si Spitali “Nënë Tereza” ose tregjet e shitjes së mallrave të përdorura. Kur shikimet e tyre ndeshen, ato përcjellin heshturazi qindra fjalë të papërshkruara, duke treguar një ndryshim të dukshëm krahasuar me vitet e kaluara. Këto shikime qartë shprehin: “Faleminderit që jeni këtu.”
Një kalendar i aktiviteteve të Shoqatës Nexhat në Shqipëri për gjysmën e dytë të vitit 2023 dhe gjysmën e parë të vitit 2024 është i bashkangjitur.
Ibrahim Khodabandeh