بر خلاف اظهارات رهبران سازمان که تاکید نموده اند گزارش اسامی و عکس های اعضای از بند رسته مجاهدین «خیانت و جاسوسی» محسوب شده و جان افراد را در آلبانی به خطر می اندازد، رسانه های تیرانا مملو از مصاحبه و گزارش درباره این افراد است. فرصتی دست داد و به دیدار چند تن از اهالی رسانه و صاحبان نشریات به تیرانا رفتیم. به سختی و در زمانی کوتاه با چند تن از آنان به گفتگو نشستیم تا از نوشته ها،مشاهدات و گزارشات شان راجع به اعضای انتقالی از کمپ لیبرتی بگویند.خانم «آردیانا» یکی از این گزارشگران است که برای نشریات معتبر تیرانا فیلم،عکس و گزارش تهیه می کند. او می گوید به «باربو»،کمپی که دولت آلبانی در توافق با سازمان ملل و آقای مارتین کوبلر برای این افراد تدارک دیده رفته و با ایرانی ها،افغانی ها و تونسی هایی که ساکن آنجا هستند،مصاحبه کرده است.
از او راجع به شرایط پناهندگی افراد می پرسیم،وضعیت کمپ و رسیدگی دولت آلبانی به آنان! «آردیانا» می گوید؛آقای سالی بریشا از دولت آلبانی برای گسترش همکاری با آمریکا این پیشنهاد سخاوتمندانه را به سازمان ملل داد که تعداد ۲۱۰ تن از آنان را بپذیرد. آنها درچند گروه کوچک از «کمپ حریه عراق» به تیرانا رسیده اند که همچنان ادامه دارد. مقامات امنیتی و سازمان پناهندگی آلبانی در همراهی با وزارت کشور مسئول رسیدگی به این موضوع هستند.آنها ابتدا به اقامتگاهی موقت رفتند تا برای ورود به کمپ بازسازی «باربو» توجیه و آماده شوند. این روند سریع گذشت و اکنون همه آنها از زن و مرد در کمپ بازسازی «باربو» زندگی می کنند. در این کمپ علاوه بر آنان،پناهندگانی از افغانستان،تونس،کشورهای آفریقایی و عربی حضور دارند و زندگی نسبتا راحتی را می گذرانند.
هنگامیکه اولین گروه به اینجا رسید،مردم ما مقداری وحشت زده بودند. با چشم های از حدقه در آمده و دهان های باز و مبهوت به این افراد نگاه می کردند. چون همه می دانند که اینها در یک سازمان تروریستی بودند که تا همین یک سال پیش در لیست تروریستی آمریکا و برخی کشورهای اروپایی قرار داشتند. سئوال آنان این بود که آیا دولت آلبانی امنیت مردم خود را با حضور این افراد به خطر نیانداخته است؟خب به ما و مردممان حق بدهید. جدای از مسئله پناهندگی که یک مسئله انسانی است،باید در نظر داشت که این افراد پیش از این با تانک و اسلحه در کنار حکومت صدام حسین با مردم خودشان می جنگیدند. ما از نظر فرهنگی اشتراکات زیادی با ایرانیان داریم. مردم ما افرادی را که با کمک بیگانگان با مردم خود می جنگند را خائن می دانند و از همین زاویه هم به آنان نگاه می کنند. مسئله ای که ما را مقداری آرام می کند این است که تعداد پذیرفته شده از آنان در آلبانی کم است. با اینحال دولت جانب احتیاط را در نظر گرفته است.
آنها در کمپ «باربو» با قوانین زندگی اجتماعی در آلبانی و اروپا آشنا می شوند. دولت برنامه های آموزشی متنوعی را برای آنان در نظر گرفته است.این آموزش ها در کنار زندگی روزمره آنان قرار دارد. به آنان حتی زبان آلبانی نیز آموزش داده می شود. این مراحل ممکن است مدت ها طول بکشد. چرا که دولت بایدمطمئن گردد بازگشت این افراد به جامعه و زندگی در شهر خطر آفرین نخواهد بود. این مراحل برای تک تک افراد به اجرا در می آید. این افراد با طی مراحل آموزشی و بازسازی باید اثبات کنند که از گذشته و اهداف آرمانی و جنگجویانه خود فاصله گرفته و توانایی جذب به جامعه را یافته اند. دولت و سازمان ملل توافق کرده اند که پس از عبور موفقیت آمیز افراد از مراحل بازسازی می توانند بعنوان یک شهروند معمولی در آلبانی یا سایر کشورهای اروپایی به زندگی آزاد اجتماعی بپردازند.
از او می پرسیم مگر این افراد آزاد نیستند؟
«آردیانا» که از نحوه سئوال ما مقداری تعجب کرده بود گفت؛چرا، این افراد در محوطه داخلی و بیرونی کمپ آزاد هستند. اما در شرایط فعلی زیر نظر وزارت کشور و پلیس امنیتی آلبانی قرار داند.ببینید شما خودتان از فرانسه آمده اید، فرانسه بیش از ما سابقه پذیرش پناهجو دارد. رهبران این افراد در کشور شما زندگی می کنند.اما آیا می توانید بگویید که چرا فرانسه تا کنون حتی یکی از آنان را نپذیرفته است؟ مردم و دولت از به هم ریختن وضعیت امنیتی کشور می هراسند.از طرفی اینها می گویند جزو گروه اوپوزیسیون ایرانی بودند.اما ایران تنها کشوری نبوده که اعضای این سازمان را در لیست تروریستی قرار داده است!هنوز دولت ها و سیستم قضایی برخی کشورهای اروپایی سازمان مجاهدین خلق و اعضای آنان را تروریست می شناسند.مطمئن باشید که کشورهای اروپایی فعالیت های آنان را زیر نظر دارند و این برای امنیت خودشان است.
«آردیانا» در حالی که گزارشات منتشر شده در نشریات تیرانا را به ما نشان می دهد،می گوید؛وجه مشترک همه این گزارشات این است که این افراد با همکاری دولت سابق عراق با مردم خودشان به جنگ مسلحانه می پرداختند. پیش از آن هم تعدادی آمریکایی را در ایران ترور کرده بودند.اتحادیه اروپا تا ۳ سال پیش برای یک دهه آنان رادر لیست تروریستی قرار داده بود.دولت آمریکا تا سال ۲۰۱۲ یعنی بیش از ۱۵ سال آنها را در لیست تروریستی قرار داده بود. آیا چیزی تغییر کرده است؟ شما در کشور خودتان راجع به این مسائل جانب احتیاط را در نظر نمی گیرید؟
او در حالی که نشریات آلبانی را نشان می دهد چند خط از گزارشات منتشر شده را برای ما می خواند؛
چند ماه پیش آقای سالی بریشا طی جلسه ای در تیرانا با دستیار معاون وزیر امورخارجه آمریکا و آقای مارتین کوبلر و نمایندگانی از سازمان ملل متعهد شد که تعداد ۲۱۰ از ساکنان کمپ حریه عراق را بپذیرد. در پائیز سال گذشته نیز خانم هیلاری کلینتون از پاسخ مثبت آلبانی برای پذیرش تعدادی از این پناهجویان تشکر و قدردانی کرده بود.
ازسال ۱۹۷۹ سازمان مجاهدین خلق از دولت ایران فاصله گرفت،سازمان مجاهدین خلق چند سال بعد به دلیل همکاری با عراق در جنگ بر علیه ایران و ترورهای گسترده ای که در ایران شروع کرده بود، بعنوان خائن به مردم معرفی شد.
طی چند دهه اعضای سازمان مجاهدین در کنار ارتش صدام حسین به جنگ با ایران پرداختند.آنها ترورهای زیادی را در ایران وعراق انجام دادند. به همین دلیل مردم ایران از آنان رویگردان شدند. از دهه ۹۰ آنها در لیست تروریستی آمریکا و اتحادیه اروپا قرار گرفتند.اروپا در سال ۲۰۰۹ و آمریکا در سال ۲۰۱۲،سازمان مجاهدین خلق را از لیست تروریستی بیرون کشیدند.اکنون فرماندهان و اعضای اصلی آنان در فرانسه و اروپا و بیش از ۳۰۰۰ تن در کمپ حریه عراق مستقر هستند.دولت آلبانی برای نشان دادن همکاری بیشتر و اثبات همپیمانی با آمریکا،با دیدی سخاوتمندانه و انسان دوستانه به ۲۱۰ از آنان پناهندگی میدهد تا از بحران های موجود در عراق نجات یابند.
این ها چند نمونه از نوشته هایی است که در ابتدا یا انتهای گزارشات رسانه های آلبانی آمده است.تلویزیون های آلبانی به وفور این گونه مطالب را همراه با فیلم و عکس این افراد گزارش کرده اند. ما باید واقعیت را بگوییم. اینها اتهام نیست.من خودم هم در تهیه گزارشات از همین قانون تبعیت می کنم.شما بیش از اینها را می توانید در سایت های رسمی دولت آمریکا یا دولت های اروپایی جستجو نمایید.
از خانم «آردیانا» می پرسیم شما یا دیگر همکارانتان با مقامات ایرانی در آلبانی گفتگو داشته اید؟
پاسخ می دهد خیر. اما شنیده ام که از برخی کانال های رسمی با برخی مقامات ایرانی در تیرانا گفتگوهایی وجود داشته است.
میتوانید بیشتر بگویید؟
نه من در این رابطه چیز زیادی نمی دانم. اما شما این را حتما می دانید که این افراد ایرانی هستند و طبیعی است که از احراز هویت تا برخی مسائل دیگر ممکن است گفتگوهایی صورت گرفته باشد. اما شنیده ام که نماینده های ایرانی گفته اند به هر کدام از آنان که بخواهند در ایران زندگی کنند یا بخواهند با خانواده هایشان در آلبانی ملاقات داشته باشند تسهیلاتی ارائه خواهند داد!
از او می پرسیم طی رفت و آمدهایتان به کمپ «باربو» و گفتگو با این افراد،آیا با نمایندگان سازمان مجاهدین نیز گفتگو داشته اید؟
با ناراحتی پاسخ می دهد حضور آنان را دیده است. در یک مورد که خواسته بود با یکی از نمایندگان مجاهدین گفتگو کند،اجازه مصاحبه داده نشد.
از «آردیانا» و دیگر همکارانش در تیرانا از فرصت صمیمانه ای که به ما دادند تشکر کرده و از آنها جدا می شویم تا پس از کمی پرسه در شهر،سراغ دیگر رسانه های تیرانا برویم.