جواد قدیری کیست؟

«محمد جواد قدیری کفرانی» یا «محمدجواد قدیری مدرسی»، با نام تشکیلاتی و پاسپورت «علی سعادتی»، متولد سال ۱۳۲۹ در اصفهان، در یک خانواده روحانی در اصفهان زاده شد. او فرزند مرحوم شیخ علی قدیری، از علمای به نام حوزه علمیه اصفهان بود. برادر او، مرحوم آیت الله محمدحسن قدیری، از فقهای به نام و مبارز و از یاران قدیمی آیت الله خمینی بود که تا زمان ارتحال، در هیات استفتائات آیت الله خمینی عضویت داشت. جواد قدیری، قبل از ورود به دانشگاه صنعتی شریف در اواخر دهه ۴۰، چند سالی به درس آموزی در حوزه مشغول بود. او جوانی به شدت مذهبی و اهل مطالعه بود. در سال ۱۳۴۸، او در رشته مکانیک دانشگاه صنعتی شریف پذیرفته شد. قدیری از طریق «کاظم ذوالانوار» در ارتباط با سازمان قرار گرفت و تحت آموزش های  او  و مصطفی جوان خوشدل به یک عنصر تشکیلاتی تبدیل شد. یکی دیگر از دوستان نزدیک او در دانشگاه، «محمد عطریانفر» بود که خود در ارتباط با سازمان قرار داشت و دوست صمیمی شریف واقفی بود. عطریانفر بعد از انقلاب از طریق ورود به پرونده گروه «فرقان»، وارد کار اطلاعاتی شد و در این حوزه تا ریاست «حفاظت نیروی انتظامی» در سال های ۷۰ و ۷۱ بالا رفت. قدیری بعدتر با خواهر محمد عطریان به نام «زهره» ازدواج کرد. زهره که به همراه همسرش عضو سازمان شده بود، بعد از انقلاب و بعد از فرار از ایران در تشکیلات سازمان مجاهدین  صعود کرد و عضو مرکزیت شد.

قدیری تقریبا یک سال بعد از ضربه ساواک در شهریور ۵۰ به مرکزیت مجاهدین دستگیر شد هنگامی که رجوی در زندان ادعای رهبری کرد، جواد قدیری یکی از ایدئولوگ‌ها در گرد مسعود رجوی در زندان قصر بود که در برقراری هژمونی رجوی بر اعضای سازمان که در زندان حاضر بودند، نقشی پر رنگ داشت. قدیری به یکی از چهره های به شدت مورد اعتماد رجوی تبدیل شد. او در زندان، به واسطه سواد تئوریک خود، مسوول آموزش و تعلیم ایدئولوژیک نیروهای جوان و تازه وارد سازمان بود و هر کجا نیرویی مساله دار می شد، او در کنار موسی خیابانی و محمدرضا سعادتی و مهدی ابریشمچی کار توجیه و بازگرداندن این نیرو به خط سازمان را به عهده داشت.

قدیری چنان جذب در شخصیت رجوی شد که خیلی زود در سلک ملازمان رجوی قرار گرفت و به یکی از چهره های به شدت مورد اعتماد رجوی تبدیل شد. او در زندان، به واسطه سواد تئوریک خود، مسوول آموزش و تعلیم ایدئولوژیک نیروهای جوان و تازه وارد سازمان بود و هر کجا نیرویی مساله دار می شد، او در کنار موسی خیابانی و محمدرضا سعادتی و مهدی ابریشمچی کار توجیه و بازگرداندن این نیرو به خط سازمان را به عهده داشت. قدیری بعد از آزادی از زندان در بحبوحه روزهای منتهی به پیروزی انقلاب به همراه رجوی و موسی خیابانی و سایر رهبران سازمان، بواسطه هوش و مطالعات بالای خود، از همان ابتدا ماموریت ویژه ای به عهده گرفت. مسعود رجوی، از همان زمانی که هنوز انقلاب کامل پیروز نشده بود، سناریویی کلان و بلندمدت برای قبضه قدرت در سر داشت. یکی از بخش های مهم این سناریو، نفوذ دادن عناصر سازمان در کادرهای مدیریتی نهادهای تازه تاسیس انقلابی یا نهادهای حساس فتح شده توسط انقلابیون بود. جواد قدیری یکی از مهره های اصلی این برنامه بود.

قدیری از طرف سازمان ماموریت پیدا کرد که در اداره دوم ارتش، معروف به «رکن دو ارتش»، که به دست نیروهای انقلابی افتاده بود، نفوذ کند. شایان ذکر است که اداره دوم به نوعی سازمان اطلاعات نظامی کشور بود و سازماندهی و تشکیلات اطلاعاتی آن در برخی زمینه ها حتی از ساواک هم قوی تر بود.بعد از پیروزی انقلاب، اداره این نهاد مهم، در اختیارشعبه ای از کمیته انقلاب اسلامی مستقر در رکن دو بود. مسوولان این کمیته افرادی نظیر کاظم پیرو رضوی، نادرقوچکانلو، تقی محمدی، خسرو قنبری تهرانی، حبیب الله داداشی، علی اکبر تهرانی و سعید حجاریان کاشی بودند که بیشتر آن ها کمی بعدتر پایه گذار «سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی» شدند. این افراد بعدها جزو مؤسسان دفتر اطلاعات نخست وزیری، یکی از ارکان اطلاعاتی نظام نوپای جمهوری اسلامی شدند. جواد قدیری با بسیاری از این چهره ها از دوران مبارزه با رژیم شاه رفاقت نزدیک داشت و از همین رو، مورد اعتماد آنان بود. این کلید ورود قدیری به قلب یکی از گنجینه های اصلی اسناد حساس کشور بود و او توانست بسیاری از اسناد حیاتی و فوق محرمانه را به خارج از رکن دو و به مرکزیت سازمان مجاهدین  انتقال دهد. به گفته «مهدی منتظری»، رییس اسبق حفاظت اطلاعات ارتش جمهوری اسلامی، در کمیته اداره دوم، جواد قدیری مسئول قسمت شنودها بود و زیر نظر مستقیم کاظم پیرو رضوی کار می کرد. منتظری درباره فعالیت قدیری در این برهه چنین گفت:

“جواد قدیری” یک آدمی بود که سابقه تشکیلاتی کار با مجاهدین خلق از قبل از انقلاب داشت. حتی زندان هم رفته بود و با [«مسعود] رجوی» هم بند بود و از نوچه‌های «رجوی» در زندان بود و جالبه که بعد از آزادی از زندان و جریانات انقلاب، یک دفعه سر از دستگاه اطلاعاتی در می‌آورد… «جواد قدیری» همان اوایل شکل‌گیری کمیته مستقر در اداره‏ آمد و … مشغول به کار شد… دوره «رضوی». البته مسئولیت کمیته اداره دوم به عهده «جواد قدیری» نبود. بعد هم در کارهای اطلاعاتی که شروع شد و ستاد خنثی سازی کودتا تشکیل شد، «جواد قدیری» رفت و آمد زیادی پیدا کرد و وارد مباحث اطلاعاتی جدی شد.”

وقتی در تیرماه ۱۳۵۹، کم تر از سه ماه پیش از شروع تهاجم رژیم بعث عراق به ایران، کودتای مجموعه نیروهای ضدانقلاب موسوم به «کودتای نوژه» لو رفت، یک کمیته مشترک از نهادهای اطلاعاتی و نظامی نظام تشکیل شد تا کار خنثی سازی کامل شبکه کودتا را انجام دهد. یکی از نهادهای عضو این کمیته، دفتر اطلاعات نخست وزیری بود که بیشتر اعضای آن همان اعضای کمیته اداره دوم ارتش بودند. جواد قدیری از طریق دوستان قدیمی خود به ستاد ضد کودتا راه یافت و البته به اسناد حساس آن دسترسی پیدا کرد.

جواد قدیری عامل انتقال دهنده بمب‌های ساخته شده از قسمت فنی سازمان به عوامل اجرایی از قبیل کلاهی و کشمیری بوده است. همزمان با این اقدامات به همراه محمد کاظم پیرو رضوی در کمیته اداره دوم ارتش حضور به هم می رساند و همزمان در کنار کشمیری مأموریت‌های حساس دیگری همچون مقابله با جنگ روانی مجاهدین  را نیز بر عهده می‌گیرد.

اما یکی دیگر از ماموریت های  جواد قدیری، ترور آیت الله خامنه ای بود. وی  عامل اصلی بمب گذاری در مسجد ابوذر در مقابل آیت الله خامنه ای در ۶ تیر ۱۳۶۰ بود. این بمب که درداخل یک ضبط صوت تعبیه شده بود، توسط عامل ترور درست در برابر قلب آیت الله خامنه ای قرار گرفت. ظاهرا در جریان سخنرانی این ضبط به صورتی غیرعمدی کمی جا به جا می شود و همین یکی از عوامل زنده ماندن ایشان بود.

جواد قدیری پس از این حادثه از کشور گریخت. وی تا  سال ۱۳۶۴  در فرانسه بود و از اعضای مرکزیت سازمان محسوب می شد. پس از گسترش فعالیت ها  در عراق به کمپ اشرف منتقل شد و از همان زمان در بخش آموزش کار می کرد.  در سال ۱۳۶۴ هم بعنوان شورای مرکزی انتخاب شد و در لیست  منتشره  اعضای شورای مرکزی در سال ۱۳۶۴ نامش قید شده و پس از انحلال شورای مرکزی در سال۱۳۶۸ عضو هیئت اجرایی یعنی بالاترین رده برای مردان شد.

او در طی سه دهه در درون سازمان در بخش‌های ستادی و آموزش تحت مسئولیت افسانه شاهرخی فعالیت می‌کرد و از نفرات نزدیک رجوی و عضو کلیدی سازمان در آموزش هست. او مسئولیت چک و تأیید کلیه گروه‌های عملیاتی که به ایران اعزام می‌شدند را به عهده داشت. اغلب طرح‌های عملیاتی در ستاد آموزش و در تیمی که عضو آن بود بررسی و تأیید می‌شد. جواد قدیری در سال ۱۳۹۴ با اخراج مجاهدین  پادگان اشرف و لیبرتی از عراق به آلبانی منتقل شد.