20 مارس 2009
نویسنده: آرابلا تورپ
بخش: امور خارجه و دفاعی
منبع: کتابخانه مجلس عوام بریتانیا
کمپ اشرف چیست؟
اشرف یک محل استقرار در استان دیاله عراق، نزدیک به مرز ایران، می باشد که مقر فرماندهی سازمان مجاهدین خلق محسوب میگردد. سازمان مجاهدین خلق عنصر اصلی در یک ائتلاف از گروه های اپوزیسیون ایرانی موسوم به شورای ملی مقاومت است که از جانب تعدادی از کشورها به عنوان یک گروه تروریستی معرفی گردیده است، ولی در حال حاضر از لیست سازمان های تروریستی در بریتانیا و اتحادیه اروپا خارج شده است. این سازمان در خلال جنگ ایران و عراق در طرف صدام حسین بود، ولی بدنبال اشغال عراق به رهبری ایالات متحده در سال 2003، سازمان مجاهدین خلق به نیروهای آمریکایی تسلیم گردید و تمامی 3800 عضو آن خلع سلاح شده و در کمپ اشرف محصور گردیدند. تعدادی حدود 370 نفر از آن زمان بطور داوطلبانه به ایران بازگشته اند، و در سال 2004 محدودیت ها و کنترل ها برداشته شدند. دولت عراق هدف خود را بستن کمپ و اخراج پرسنل سازمان مجاهدین خلق از سرزمین عراق اعلام داشته است.
چه کسی مسئول ساکنان اشرف است؟
مسئولیت اصلی حفاظت از ساکنان مربوطه به عهده کشورهایی است که عملا کنترل آنجا را به عهده دارند. از سال 2003 تا 31 دسامبر 2008 نیروهای آمریکایی از کمپ اشرف حفاظت نمودند. سپس در 1 ژانویه 2009 کنترل مربوطه، تحت توافق جدید بین آمریکا و عراق در خصوص موقعیت نیروها، به دولت عراق واگذار شد. هم ایالات متحده و هم دولت عراق اطمینان داده اند که، در چهارچوب قانون اساسی عراق، ساکنان اشرف مطابق با قوانین انسان دوستانه بین المللی و خصوصا مطابق با اصول عدم اجبار رفتار خواهد شد. بریتانیا این موضوع را متقدمتا مربوط به ایالات متحده میداند تا اینکه مسئولیت بریتانیا باشد.
نگرانی های عمده در چیست؟
شرایط زندگی در اشرف عموما موضوع نگران کننده ای نیست، اگر چه یک انفجار مقر تأمین آب اشرف را در فوریه 2008 منهدم نمود. نگرانی اصلی این است که ساکنان آن اگر به صورت غیر داوطلبانه به ایران بازگردانده شوند با خطر شکنجه یا سایر موارد نقض جدی حقوق بشر قرار روبرو خواهند بود. عراق طبق گزارشات واصله به ساکنان اشرف دو گزینه را پیشنهاد کرده است: بازگشت به ایران یا یافتن کشور ثالثی برای اقامت در تبعید. مقامات عراقی بهرحال روشن ساخته اند که اعضای سازمان مجاهدین خلق بزور به ایران بازگردانده نخواهند شد و از جامعه بین المللی خواسته اند تا به ساکنان اشرف پناهندگی بدهند.
کسانی که کمپ اشرف را بطور داوطلبانه ترک کرده اند گزارشاتی در خصوص مغزشویی، تحمیل آموزش ها و رفتار خشن توسط سازمان مجاهدین خلق در قبال کسانی که میخواهند جدا شوند داده اند.
این اطلاعات به نمایندگان مجلس در راستای اجرای وظایف نمایندگی داده شده و مربوط به هیچ فرد خاص یا شرایط بخصوصی نمیشود و باید به عنوان اطلاعات بروز شده تلقی گردد. قوانین یا سیاست ها میتوانند از زمان بروز شدن این گزارش تغییر یابند. متخصصین مناسب و مسلط باید در صورتی که نظرات یا اطلاعات خاصی مد نظر است مورد مشاوره قرار گیرند.
این اطلاعات در رابطه با ترم ها و شرایط عمومی ما ارائه میگردند که بر روی اینترنت در دسترس عموم است یا میتواند در صورت درخواست بصورت یک کپی داده شود. نویسندگان گزارش جهت گفتگو در خصوص محتوای این بریف با نمایندگان مجلس و کارکنان آنان در دسترس میباشند ولی این موضوع در خصوص افراد عادی صدق نمیکند.
آیا کنوانسیون ژنو شامل حال سازمان مجاهدین خلق هم میشود؟
در ماه ژوئیه سال 2004، به نیروهای سازمان مجاهدین خلق در اشرف توسط آمریکا اعلام شد که آنها تحت کنوانسیون چهارم ژنو مربوط به سال 1949، "افراد حفاظت شده" محسوب میشوند، زیرا که آنها در خلال جنگ در عراق بی طرف بوده اند. کنوانسیون چهارم ژنو از شهروندانی حفاظت میکند که در نتیجه یک برخورد نظامی بین المللی یا اشغال یک کشور خود را در دست کشوری می یابند که تبعه آن نبوده اند. این کنوانسیون مشخص میسازد که در هیچ شرایطی یک فرد حفاظت شده نباید تحت هیچ شرایطی به کشوری که ممکن است بهر دلیل ترس از پیگرد برای نظرات سیاسی یا عقاید مذهبی اش داشته باشد منتقل گردد.
در خصوص سرزمین اشغال شده، عملکرد کنوانسیون تا یکسال بعد از پایان عمومی عملیات نظامی ادامه خواهد داشت، و بعد از آن در صورتی که قدرت اشغالگر همچنان نقش دولت را ایفا نماید ادامه می یابد. اشغال عراق رسما در 30 ژوئن 2004 پایان یافت.
چه قوانین بین المللی دیگری میتوانند به این مسئله مربوط باشند.
تحت قوانین بین المللی و اصل عدم اجبار، هیچ کس نباید در صورتیکه خطر واقعی وجود داشته باشد که ممکن است مورد بدرفتاری یا تحت پیگرد بخاطر نژاد و مذهب و ملیت و یا عضویت در گروه اجتماعی خاص یا داشتن عقاید سیاسی قرار گیرد، اخراج یا بازگردانده شود. ایالات متحده کنوانسیون های مربوط به این اصول را پذیرفته است (کنوانسیون پناهندگان سال 1951 و کنوانسیون منع شکنجه ملل متحد سال 1984)، ولی دولت عراق چنین کاری را نکرده است. در هر صورت اصول عدم اجبار به عنوان یک اصل قانونی مرسوم بین المللی شناخته شده که تمامی کشورها خود را به آن ملزم میدانند.